Now the matchless deed's determined, dared, achieved and done.
Definitie:
A Centurion is one who, as an amateur, has succesfully completed a 100 miles race walking event in Great-Britain within 24 hours.
Ieder jaar wordt in Groot-Britannië een 24 uurs (snel-)wandelwedstrijd georganiseerd. Indien de deelnemer er in slaagt binnen deze 24 uur 100 Engelse mijl (omgerekend exact 160,934 kilometer) correct wandelend af te leggen, wordt hij of zij voorgedragen voor het lidmaatschap van de Brotherhood Of Centurions (het Broederschap der Centurions). In theorie wordt later dat jaar op de jaarvergadering van de Brotherhood besloten deze deelnemer het lidmaatschap toe te kennen. In de praktijk spreken we van het behalen van de Centuriontitel zodra de gelukkige de finish passeert binnen 24 uur.
De Centuriontitel wordt aan iedereen slechts éénmaal uitgereikt en gaat vergezeld van een uniek volgnummer. Een Centurion behoudt deze titel inclusief nummer voor altijd. Al voor het jaar 1900 liep men in Engeland regelmatig lange afstandswedstrijden: veelal ging het hier om weddenschappen of wedstrijden om prijzengeld. In 1911 werden bij de oprichting van de Brotherhood Of Centurions de eerste Centuriontitels en nummers toegekend. Tot de dag van vandaag blijft het één van de meest exclusieve verenigingen ter wereld, waarvan het lidmaatschap slechts voor een enkeling is weggelegd.
Sinds enige jaren is ook de Brotherhood Of Centurions vertegenwoordigd op het internet (via de links pagina kunt u er rechtstreeks heen clicken): http://www.centurions1911.org.uk.
The Centurions is the most exclusive body in the world. No other organisation demands the same high standard of performance.
uit het Centurion Handbook, 27 september 1997
De oprichting
In het Engeland van de 19e eeuw waren er veel beroepen die lange wandelingen noodzakelijk maakten. Er was bijvoorbeeld nog geen postsysteem, dus boodschappen werden door speciaal daarvoor in te huren personen rondgebracht. Natuurlijk ontstond daardoor competitie: welke boodschapper of wandelaar zou de snelste zijn? Wandelaars werden onderwerp van weddenschappen en wedstrijden en 'pedestrianism' werd zelfs zo populair dat wandelaars in grote arena's met honderden toeschouwers tegen elkaar streden. Ze liepen dan 24 uur of zelfs meerdere dagen, terwijl toeschouwers hen aanmoedigden, probeerden om te kopen, te saboteren of te hinderen en geldbedragen inzetten op de meest waarschijnlijke winnaar. De wandelaars konden dan ook grote geldprijzen verdienen met hun prestaties. In die cultuur was het ook logisch dat ook amateurs, zonder winstoogmerk of betaling, hun vaardigheden met elkaar maten op 24 uurswedstrijden. Een aantal van deze amateurwandelaars vatte het plan op om een vereniging op te richten voor snelle wandelaars (pedestrians).
De oprichtingsvergadering (inaugural meeting) van de Brotherhood Of Centurions vond plaats op 11 mei 1911 in de pub 'Ship and Turtle', 131 Leadenhall Street, London. Voor de oplettende lezer: dit is de 131ste dag van het jaar. De locatie is ook een bekende, want op 131 Leadenhall Street staat nu het bekende 'gherkin' (augurk) kantoorgebouw. De eerste president voor 't leven was Centurion 1 James Edwin Fowler-Dixon. Hij werd 's werelds eerste echte Centurion in 1877, toen hij zijn 100 mijl volbracht in Lillie Bridge in London in 20 uur, 36 minuten en 8 seconden. De aanwezigen in de 'Ship and Turtle' bekrachtigden de oprichting op onderstaand document.
Het document waarmee op 11 mei 1911 de Brotherhood Of Centurions werd opgericht.
Het Centurionnummer
Het was eerst de bedoeling dat het aantal leden gelimiteerd zou worden op 100, een omissie die gelukkig later rechtgezet is. Verder zullen er altijd 2 Centurions minder zijn dan het hoogst uitgereikte nummer suggereert. Dankzij de zogenaamde 'Aldred Affair' (voor details over deze kleine administratieve fout, zie het Centurion Handbook) is Centurionnummer 99 nooit uitgereikt; dit gebeurde dus niet uit bijgeloof, aangezien 99 vroeger een ongeluksgetal was zoals 13 dat tegenwoordig is. Ook nummer 453 werd ooit toegekend aan een deelnemer die al langer Centurion was en dus al een nummer had. Dit is later wel rechtgezet, maar toen was het al te laat om het nummer nog aan iemand anders te geven.
Enkele kleine foutjes uit het verleden kunnen zo wel leiden tot grote vreugde in latere jaren. De Nederlandse wandelaar Gerrit van Haandel behaalde in Colchester ooit Centurion nummer 1002. Het nummer 1000 was een jaar eerder al in Newmarket uitgereikt en Gerrit was na afloop van de race dus zeer gelukkig te horen dat hij de 1000ste Centurion sinds 1911 was: zijn Centurionnummer bleek plotseling zeer speciaal! Hieronder vindt u de lijst met Centurions in Nederland en België waarvan de C.V.N. nog altijd de gegevens bij weet te houden. We hebben geen actief contact met wandelaars buiten Nederland en België, maar soms sluiten zij ook aan bij onze vereniging of onze activiteiten.
Lijst van alle buitenlandse (niet-Britse) Centurions
Bestuur van de Brotherhood
In principe is de president van de Brotherhood de Centurion met het laagste nummer welke nog in leven is. Uit praktische overwegingen echter wordt normaliter een president benoemd, afkomstig uit Groot-Britannië, in het bezit van een zeer laag nummer. De president wordt momenteel steeds voor drie jaar benoemd. De president wordt geassisteerd door een secretaris, assistent-secretaris, penningmeester en een Captain. Deze Captain wordt op zijn/haar beurt weer geassisteerd door drie Vice-Captains, van wie er één afkomstig is uit Nederland.
Op de site van de Brotherhood of Centurions vindt u een overzicht van deze bestuursleden.
Hammond Trophy
Deze beker is de hoogste onderscheiding voor een Centurion. De cup werd ingesteld in 1948 voor 'de eerste deelnemer die het 100 mijlpunt passeert in een 100 mijl, of grotere afstand, wedstrijd' (met terugwerkende kracht tot 1946). De eerste winnaar was P. Reading, Centurion 121 tijdens de 100 mijl van de 1946 London-White-City Trackrace. Toen in het jaar 2000 een aparte trofee werd ingesteld voor vrouwelijke winnaars, werd de definitie voor deze prijs veranderd in 'de eerste (mannelijke) Centurion die het 100 mijlpunt bereikt in een 100 mijl, of grotere afstand, wedstrijd'. In het jaar 2005 werd alweer een wijziging ingevoerd; de prijs ging nu naar 'de eerste (mannelijke) finisher op de 100 mijl'. Dit bleek toch niet zo'n goed idee en in 2006 werd de trofee (hopelijk nu definitief) toebedeeld aan 'de eerste (mannelijke) Centurion die het 100 mijlpunt bereikt in een 100 mijlwedstrijd (of grotere afstand)'. Dat 'grotere afstand' is ontstaan omdat er ook wegwedstrijden waren met een langere afstand dan 100 mijl en later vanwege de 24 uurswedstrijden.
_
Er zijn tot nu toe vier Nederlanders die deze trofee al eens (of vaker) wonnen: Marcel Dekker, Centurion 957, Ad Leermakers, Centurion 561, Willem Mutze, Centurion 927 en Marcelino Sobczak, Centurion 1031.
Lijst van winnaars van de Hammond Trophy
Bristol Trophy
Deze prijs werd in het jaar 2000 ingesteld als tegenhanger van de Hammond Trophy, speciaal voor de vrouwelijke deelnemers. De trofee gaat dus naar 'de eerste (vrouwelijke) Centurion die het 100 mijlpunt bereikt in een 100 mijlwedstrijd (of grotere afstand)'. De eerste winnares was in 2001 Sandra Brown, Centurion 735, die de prijs vervolgens ieder jaar tot aan 2006 heeft gewonnen. In 2007 was Sandra er niet bij en ging de prijs naar de Nederlandse Connie Raijmakers, Centurion 1004.
_
Lijst van winnaars van de Bristol Trophy
Sunday Dispatch Trophy
De Sunday Dispatch Trophy werd in het jaar 1951 door de krant Sunday Dispatch ingesteld voor 'de winnaar van een 100 mijl, of grotere afstand'. De eerste winnaar van deze trofee was A.J. Stirling-Wakeley, Centurion 143 in 1951 tijdens de London-to-Brighton-and-back wegwedstrijd (over 104 mijl). Echter, omdat er al een trofee bestond voor de winnaar van de 100 mijl, werd in 1958 deze trofee omgezet naar de teamprijs voor clubteams. De eerste vereniging die de prijs ontving was in 1958 de Leicester Walking Club met W. Smith, Centurion 274, H. Foreman, Centurion 279 en A. Staines, Centurion 205.
De eerste Nederlandse club die de teamprijs won, was s.v. de L.A.T. uit Amsterdam die de trofee in 1968 bemachtigde met Jan Zwarthoed, Centurion 416, Gerrie Peters, Centurion 417 en Gerrit Tigchelaar, Centurion 420. De s.v. de L.A.T. was in de wedstrijd in London in 2007 wederom het sterkste team en heeft nu in totaal vijfmaal de teamprijs gewonnen. In 2008 ging s.v. Unitas uit Sittard met de eer strijken in Milton Keynes. Recordhouder van de teamprijs is de R.W.V., die de trofee maar liefst 18 maal won tot 2015.
Lijst van winnaars van de Sunday Dispatch Trophy
Ko van der Kwaak Cup
De Ko van der Kwaak Cup is een landenprijs die in 1966 door Centurion Vereniging Nederland is ingesteld. De prijs is voor de wedstrijd tussen de Centurions uit Nederland en uit Engeland. Meestal wordt er gerekend met een minimum van drie Centurions van ieder land tot een maximum van zes Centurions per land. In het jaar 1991 is de trofee op mysterieuze wijze zoek geraakt, waarna de Bill King Memorial Trophy als landenprijs beschikbaar werd gesteld. In het jaar 2002 is vervolgens de Ko van der Kwaak Cup teruggevonden en opnieuw als landenprijs gebruikt.
Lijst van winnaars van de Ko van der Kwaak Cup
Hew Neilson Trophy
Deze trofee werd in 1989 ingesteld door de familie Neilson ter herinnering aan Hew Neilson, Centurion 145. De prijs gaat naar de eerste nieuwe Centurion in een officiële 100 mijl Centurionwedstrijd. Hew was één van de meest beroemde Centurions die in zijn tijd alle snelheidsrecords op zijn naam had staan en 20 maal met succes de 100 mijl volbracht. Meestal wordt de prijs uitgereikt door Pamela Ficken-Neilson, Centurion 934 en de dochter van Hew Neilson.
_
Winnaars vanuit de C.V.N. van deze trofee zijn onder andere: Cees Lambregts, Centurion 847 in 1989, Daniel Castiau, Centurion 891 in 1992, Co de Jong, Centurion 929 in 1995, Arie Boertjes, Centurion 942 in 1996, Marcel Dekker, Centurion 957 in 1999, Huib van Broekhoven, Centurion 978 in 2001, Annie van der Meer, Centurion 1055 in 2007 en Victor Mennen, Centurion 1063 in 2008.
Lijst van winnaars van de Hew Neilson Trophy
Eddy McNeir Trophy
Eén van de meest fel bevochte trofeeën is wel de trofee voor 'de eerste mannelijke deelnemer van 65 jaar of ouder die het 100 mijlpunt bereikt'. De meest beroemde winnaar van deze trofee was toch wel de Nederlander Jaap visser, Centurion 944, die tot 2015 de Eddy McNeir Trophy liefst 8 keer op zijn naam wist te zetten!
Lijst van winnaars van de Eddy McNeir Trophy
Chas Shelley Memorial Trophy
Chas Shelley, voormalig voorzitter van de Bristol Athletics Club, was een warm pleitbezorger van deelname van vrouwen aan 100 mijlwedstrijden. Deze in 2005 ingestelde trofee is bestemd voor 'de vrouwelijke deelnemer van 65 jaar of ouder die als eerste het 100 mijlpunt bereikt'. In 2005 en 2006 was er nog geen enkele dame die hieraan voldeed. In London in 2007 werd Jill Green, Centurion 898, de eerste winnares van deze trofee.
Lijst van winnaars van de Chas Shelley Memorial Trophy
Bill King Memorial Trophy
In 2005 werd deze trofee ingesteld ter herinnering aan Bill King. De prijs gaat naar 'de jongste finisher die het 100 mijlpunt bereikt in een 100 mijl, of grotere afstand'. Sinds het instellen van de prijs is het al vele malen Frank van der Gulik, Centurion 1022, die de prijs heeft gewonnen.
Lijst van winnaars van de Bill King Memorial Trophy
Zilveren Centurionbadge
Een blijk van waardering voor mensen die zich bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt voor de Brotherhood Of Centurions is de zilveren Centurionbagde (gelijk aan de 'normale' Centurionbadge, maar dan met zilveren stiksels in plaats van witte). Deze badge wordt slechts sporadisch uitgereikt: in Nederland hebben bijvoorbeeld Piet Jansens, Centurion 389 (voor zijn vele werk voor de Centurion Vereniging Nederland), en Ad Leermakers, Centurion 561 (voor zijn buitengewone snelwandelprestaties), ooit een dergelijke badge ontvangen.
Het betreft meestal een reeds ervaren lange afstandswandelaar die besluit zich ertoe te zetten om Centurion te worden. Nu is er geen succesformule aan te geven die met zekerheid leidt tot het behalen van de titel, maar er zijn wel een aantal belangrijke tips aan te geven. Zoals gezegd, doet men er goed aan om al enige ervaring te hebben in wandeltochten van boven de 110 kilometer (zoals Amsterdam-Tilburg van 125 kilometer, de Mergellandroute van 135 kilometer, Amsterdam-Leeuwarden van 150 kilometer of Nijmegen-Rotterdam van 160 kilometer). Mocht men op dit punt in de ongetwijfeld al lange wandelcarrière zich nog niet aan prestatietochten of snelwandelwedstrijden hebben gewaagd, dan is het zeer verstandig dit te gaan doen. Onder een prestatietocht wordt verstaan een (snel-)wandelwedstrijd zonder formele jurering (wat geen excuus is om niet correct te wandelen), maar met tijdswaarneming en formeel opgemeten parcours.
Atletieklicentie
Voor de meeste Centurionwedstrijden is een atletieklicentie (in Nederland uitgegeven door de Koninklijke Nederlandse Atletiek Unie) niet langer een vereiste. Hoewel de meningen in Nederland verdeeld zijn over het nut van een dergelijke licentie, gaan de meesten die een Centurionpoging willen wagen, er toch toe over een licentie aan te schaffen, al is het slechts voor het jaar waarin men naar Engeland gaat. In Nederland is de licentie verkrijgbaar via atletiekverenigingen (zoals Unitas Sittard, D.A.K. Drunen of uw locale atletiekvereniging) of via één van de drie grote Nederlandse wandelsportverenigingen (de R.W.V. uit Rotterdam, s.v. de L.A.T. uit Amsterdam of de O.L.A.T. uit St. Oedenrode). Deze landelijk opererende wandelsportverenigingen hebben een snelwandelafdeling welke is aangesloten bij de K.N.A.U.
Snelwandeljurering
Tijdens een Centurionwedstrijd zal een officiële jury aanwezig zijn om de wandelaars te beoordelen aan de hand van de internationaal vastgestelde I.A.A.F.-regels voor het snelwandelen. Afhankelijk van de hoeveelheid juryleden en locatie van de wedstrijd wordt er wel enigszins soepel omgegaan met de 'gestrekte knie' regel (zoals bij de meeste lange afstandswedstrijden gebeurt), maar dit is geenszins iets waar een deelnemer op wil gokken. Een correcte snelwandeltechniek is daarom van belang als men deelneemt aan een Centurionwedstrijd. En die techniek is het beste aan te leren door meermalen deel te nemen aan (korte afstands-) snelwandelwedstrijden of snelwandeltrainingen. Verenigingen als de R.W.V., de O.L.A.T., s.v. de L.A.T., Unitas Sittard of D.A.K. Drunen bieden hiertoe in Nederland ruim de gelegenheid.
Ter illustratie: de waarschuwingsbordjes (geel) voor niet correcte kniestrekking en verlies bodemcontact en het bordje waarmee een loper wordt gediskwalificeerd. Waarschuwingen kunnen middels een bordje of mondeling worden overgebracht op een wandelaar. Ze hebben niet altijd een voordracht (kruisje achter je rugnummer) tot gevolg, maar een voordracht hoeft ook niet vooraf gegaan te zijn door waarschuwingen. Drie voordrachten door verschillende juryleden betekent automatisch diskwalificatie van de wandelaar. Dit is, om met de beroemde snelwandelcoach Philip Krul te spreken, niet zozeer valsspelen door de wandelaar, als wel een serie van drie mislukte pogingen zoals we dat ook bij het hoogspringen of verspringen kennen.
Ben ik snel genoeg?
Rest natuurlijk de vraag: ben ik er klaar voor? Een goede graadmeter is natuurlijk het lopen van de 80 kilometer in een uur of elf (bijvoorbeeld op de Kennedymars Sittard of tijdens de 80 kilometerwedstrijden in Schiedam of Weert). Een nog betere graadmeter is deelname aan bijvoorbeeld de Nacht van Loon. Hoewel dit een prestatietocht is en geen wedstrijd, wordt tijdens deze 15 uurswedstrijd toegezien op een correcte techniek. Mocht men er in slagen ergens tussen de 105 en 110 kilometer te lopen in 15 uur (meer dan 110 kilometer is natuurlijk nog beter), dan kan men een Centurionpoging met enig vertrouwen tegemoet treden. Vele wandelaars besluiten overigens om eerst in Nederland (op het Wandelweekend in Schiedam of het Wandelevenement in Weert) de Continental Centuriontitel te behalen voordat ze afreizen naar de overzijde van de Noordzee. Een thuiswedstrijd loopt allicht fijner dan een wedstrijd in het buitenland, al is het alleen maar om de kortere reistijd voorafgaand aan de wedstrijd.
Welke wedstrijd?
Dan is er nog de keuze voor een Centurionwedstrijd. Vooropgesteld dat de Britten de datum en locatie van de wedstrijd tijdig hebben vastgesteld (dit gebeurt meestal in overleg met de C.V.N., omdat wij een beter inzicht in de Nederlandse en Belgische wandelkalenders hebben), zijn er een aantal overwegingen van belang. De wedstrijden worden vaak in of nabij London gehouden, maar in sommige jaren ook verder van huis (zoals op het Isle Of Man). Hierdoor kunnen de reistijd of reiskosten u doen besluiten 'm nog een jaartje uit te stellen. Ook zijn de Britten nogal dol op baanwedstrijden: een etmaal lang rondjes van 400 meter lopen is niet ieders favoriete manier van wandelen, waardoor de baanwedstrijden (zoals in Milton Keynes of Southend-on-Sea) niet de ideale gelegenheden zijn om Centurion te worden. In sommige jaren zal een grote Nederlandse delegatie (soms gezamenlijk in een groepreis) afreizen, een enkele keer wordt er zelfs een verzorgingpost exclusief voor Nederlandse en Belgische deelnemers ingericht.
Leg contact
Laat binnen de wandelwereld dus duidelijk weten dat je de Centurionwedstrijd mee wil lopen. De Centurion Vereniging Nederland probeert jaarlijks een deelnemerslijst bij te houden, dus neem zeker even contact met ons op. Dat is de beste manier om van het laatste nieuws over de komende 100 mijlswedstrijd op de hoogte te blijven. Mochten vrijwilligers van de R.W.V. of de O.L.A.T. dan besluiten verzorging tijdens de wedstrijd aan te bieden, dan kun je je hier tijdig bij aansluiten. Mocht je een verzorger voor jezelf 'meebrengen', dan horen we dat ook graag (samen staan we immers sterk en als iedere wandelaar altijd één verzorger mee zou brengen, dan hadden we jaarlijks een enorm team voor ons klaarstaan). En één ding is wel zeker: mocht zich een geschikte gelegenheid voordoen om in Groot-Britannië een 100 mijl te gaan lopen, grijp dan die kans dat jaar. Je weet nooit wat je een jaartje later zal tegenhouden. Alvast veel succes met de voorbereidingen en hopelijk tot ziens onderweg.